باریک شدن یا انسداد موضعی آئورت در کودک یا کوارکتاسیون آئورت

باریک شدن یا انسداد موضعی آئورت در کودک یا کوارکتاسیون آئورت شامل موارد زیر است:

باریک شدن یا انسداد موضعی آئورت در کودک

کوارکتاسیون آئورت باریک شدن یا انسداد موضعی لومن آئورت است. باریک شدن معمولا در مجاورت موضع درج داکتوس آرتریسوس (ductus arteriosus) رخ می دهد. تنگ شدن لومن موجب افزایش فشار در آئورت صعودی (بالا رونده) می شود که نتیجه اش بالا رفتن فشار شریان های کرونری و عروقی است که از قوس آئورت منشاء می گیرند.

فشار مناطق دیستال موضع تنگی و انسداد نیز کاهش می یابد.

معمولا کوارکتاسیون آئورت با درگیری دریچه دولتی آئورتیک همراه است.

سایر نقص های همراه شامل اشکالدیگر انسدادی سمت چپ قلب، باز ماندن مجرای بین دهلیزی و نقص دیواره بین بطنی است. پیش آگهی بیماری با مداخله جراحی عالی است.

  باریک شدن یا انسداد موضعی آئورت در کودک یا کوارکتاسیون آئورت

میزان بروز انسداد موضعی آئورت در کودک

حدود 8 تا 10% نقص های مادرزادی قلب را تشکیل می دهد

جنس مذکر دو برابر بیشتر مبتلا می شود

بیشتر در خانواده های دارای ریشه اروپایی شایع است

به عنوان یک خوشه خانوادگی از اختلالات انسدادی بطن چپ شناخته می شود

در 30% مبتلایان به سندرم ترنر (Turner’s syndrome) کوراکتاسیون آئور دیده می شود

تظاهرات بالینی کوارکتاسیون آئورت

فقدان یا ضعیف شدن نبض فمورال

سردی اندام های تحتانی با زمان پرشدگی مویرگی طولانی

اختلاف فشار خون اندام های فوقانی و تحتانی

وجود مورمور سیستولیک یا دیاستولیک

وجود کلیک تخلیه ای (ejection click)

تظاهرات بالینی بیماری دو الگوی متفاوت دارد:

نوزادی – بدون علامت تا زمانی که مجرای بین دهلیزی بسته شود یا تا زمانی که نارسایی بطن چپ شروع شود. در این حالت با نارسایی احتقانی شدید قلب نمایان شده و در صورت عدم درمان وارد شوک می شود

پس نوزادی – معمولا بدون علامت و با فشار خون بالا دیده می شود. سایر علائم نتیجه کوراکتاسیون آئورت بوده و شامل درد پشت ساق، سردرد، خوندماغ، سرگیجه و غش است

مشاوره تحصیلی کسی که از درس خوندن پیشمون شده و می خواهد درست انتخاب رشته کنه

عوارض باریک شدن یا انسداد موضعی آئورت در کودک

قلبی عروقی: هیپرتانسیون، کوارکتاسیون عود کننده آئورت، آنوریسم آئورت، سکته مغزی

بیماری عفونی: آندوکاردیت عفونی

آزمایشات و تست های تشخیصی کوارکتاسیون آئورت

نوار قلب (ECG) – الکتروکاردیوگرام نرمال بوده یا ممکن است هیپرتروفی بطن چپ یا بلک شاخه دسته راست را نشان دهد.

رادیوگرافی قفسه سینه – نوزادانی که دچار کوارکتاسیون شدید آئورت هستند ممکن است کاردیومگالی و ادم ریوی داشته باشند؛ قلب شیرخواران و بچه های بزرگتر ممکن است نرمال یا اندکی بزرگ باشد و دیلاتاسیون مشهود آئورت بالا رونده مشاهده شود. در بچه های بزرگتر ممکن است بیرون زدگی دنده دیده شود.

اکوکاردیوگرام – اکوی قلب موضع و وسعت کوارکتاسیون، وجود سایر ناهنجاری ها و نقص عملکرد بطن چپ را آشکار می کند

کتتریزاسیون قلب – برای ارزیابی سایر نواقص و یا در صورت ناکافی بودن اکوکاردیوگرافی در تشخیص بیماری انجام می شود.

تصویر برداری تشدید مغناطیسی – بیشتر در بچه های بزرگ و بالغین مفید است و به تشخیص و بررسی کوارکتاسیون عود کننده کمک می کند.

باریک شدن یا انسداد موضعی آئورت در کودک یا کوارکتاسیون آئورت

آزمایشات قبل از عمل:

شمارش کامل سلول های خون – برای غربالگری وضعیت هماتولوژیک قبل از عمل به صورت روتین انجام می شود که شامل ارزیابی مقادیر مبنای سلول های سفید خون، هموگلوبین و هماتوکریت است.

تعیین سطح مبنای الکترولیت ها و پانل عملکرد کلیوی – برای بررسی و شناخت عملکرد کلیه ها و وضعیت متابولیک قبل از عمل و مبنایی برای مقایسه بعد از عمل: سطح سدیم، پتاسیم، کلرید، کربن دی اکسید، ازت اوره خون و کراتینین اندازه گیری می شود.

مطالعات انعقادی خون – زمان پروترومبین (PT)، زمان نسبی پروترومبین (PTT)، شمارش پلاکت

تعیین گروه خونی و کراس مچ – گروه خون و Rh برای مواقع احتمالی نیز به انتقال خون تعیین می شود.

درمان طبی و جراحی کوارکتاسیون آئورت

راهبردهای درمانی کوارکتاسیون آئورت با توجه به سن بچه و شدت کوارکتاسیون متغیر است. نوزادان مبتلا به کوارکتاسیون بحرانی آئورت به انفوزیون وریدی پروستاگلاندین E1 برای باز کردن مجدد مجرای بین دهلیزی نیاز دارند.

همچنین ممکن است به تثبیت وضعیت نوزاد از طریق داروهای اینوتروپیک و حمایت تنفسی نیاز داشته باشند و در لیست عمل ترمیمی اورژانس قرار داده شوند.

بطور سنتی نقص های بچه های مبتلا به هیپرتانسیون که علامت دیگری ندارند، در سن 3 تا 5 سالگی ترمیم می شد. در حال حاضر بسیاری از مراکز بلافاصله بعد از تشخیص اقدام به ترمیم می کنند تا از ریسک های باقیمانده هیپرتانسیون و عوارض پس از جراحی پیشگیری کنند.

باریک شدن یا انسداد موضعی آئورت در کودک بسیار خطرناک است.

وقتی از ترمیم کوارکتاسیون آئورت حرف زده می شود، منظور روش های متعددی است که برای درمان جراحی این عارضه انجام می شود از جمله بریدن تنگی همراه با آناستوموز سر به سر، فلپ زدن تحت ترقوه به صورت آئورتوپلاستی (بریدن و استفاده از شریان تحت ترقوه ای برای بزرگتر کردن آئورت)، آئورتوپلاستی لکه ای، درج هادی. معمولا تیم جراحی روش مناسب برای هر بچه را با توجه به سن و آناتومی عارضه انتخاب می کنند.

نرخ کلی مرگ و میر ترمیم کوارکتاسیون ایزوله آئورت کمتر از 5% است و در بچه های بزرگتر کمتر از 1% است. گشاد کردن تنگی با بالون درمانی موثر برای کوراکتاسیون عود کننده آئورت است و در بعضی از موسسات به عنوان درمان اولیه کوارکتاسیون آئورت استفاده می شود.

در نهایت، ممکن است استنت گذاری آئورت انجام شود اگر کوارکتاسیون خفیف بوده یا عود کننده باشد، بخصوص در بچه های بزرگتر و بزرگسالان.

باریک شدن یا انسداد موضعی آئورت در کودک یا کوارکتاسیون آئورت

عوارض پس از جراحی کوارکتاسیون آئورت

قلبی عروقی

هیپرتانسیون شایعترین مشکل پس از عمل است و در بچه های بزرگتر شایعتر است

عود کوارکتاسیون در 6 تا 33 درصد بچه هایی که نقص در نوزادی ترمیم شده است، 3% بچه هایی که نقص پس از سن 3 سالگی ترمیم شده است؛ رخ می دهد.

هماتولوژیک

خونریزی که در خروجی چست تیوب دیده می شود، لخته خون وجود دارد یا از مواضع دیگر مثل بینی، دهان یا مجاری گوارشی خونریزی رخ می دهد.

ریوی

آسیب به عصب حنجره ای که موجب بروز استریدور می شود

آسیب عصب فرنیک که موجب فلج دیافراگم می شود

شیلوتوراکس (Chylothorax) – به ورود مایع لنفاوی به داخل فضای پلورال اطلاق می شود

گوارشی

سندرم پس از کوارکتومی (Postcoarctectomy syndrome) – این عارضه بیشتر در بچه های بزرگتر و مبتلایان به هیپرتانسیون قبل از عمل دیده می شود. علائم شامل استفراغ، نفخ شکم و تب است.

عصبی

ایسکمی نخاع که موجب پارپلژی یا فلج چهار اندام می شود (نادر است)

داروهای ضد فشار خون

سدیم نیتروپروساید (نیپراید) – انفوزیون مداوم برای درمان هیپرتانسیون حاد پس از عمل استفاده می شود، روی عضلات صاف تاثیر گذاشته و اتساع عروق محیطی ایجاد کرده که موجب کاهش فشار شریانی می شود.

پروپرانولول (ایندرال) – برای درمان هیپرتانسیون پس از عمل استفاده می شود، به عنوان بتابلوکر آدرنورسپتورهای قلبی و ریوی عمل می کند، ریت قلب و تحریک پذیری میوکارد را کاسته و انقباضات قلبی و مسیر هدایتی را کند می کند.

کاپتوپریل (کاپوتن) – برای درمان هیپرتانسیون پس از عمل استفاده می شود، روی سیستم رنین – آنژیوتنسین تاثیر گذاشته و پس بار قلبی را کاهش می دهد.

فرآیند پرستاری کوارکتاسیون آئورت

  • بررسی و شناخت پرستاری کوارکتاسیون آئورت
  • بررسی و شناخت دقیق قلبی و عروقی
  • پایش فشار خون از چهار اندام برای بررسی شیب فشار بالا و پایین کوارکتاسیون آئورت
  • بررسی و شناخت وضعیت رشد و تکامل بچه

تشخیص های پرستاری کوارکتاسیون آئورت

  1. کاهش برونده قلب
  2. اختلال تبادل گازی
  3. کمبود حجم مایعات
  4. ریسک عدم تحمل تغذیه
  5. درد
  6. اضطراب
  7. عدم تحمل فعالیت
  8. سازگاری ناموثر
  9. ریسک عفونت
  10. اختلال فرآیندهای خانوادگی
  11. مدیریت ناموثر رژیم درمانی
  12. کمبود آگاهی

مداخلات پرستاری کوارکتاسیون آئورت

مداخلات پرستاری قبل از عمل تنگی آئورت

پایش وضعیت قلبی

رنگ غشاهای مخاطی و بستر ناخن ها

کیفیت و شدت نبض های محیطی اندام های فوقانی و تحتانی

زمان پرشدگی مویرگی

دمای اندام ها

نبض آپیکال

فشار خون اندام های فوقانی و تحتانی

ریت تنفسی

تقویت درک و فهم بچه از موقعیت با استفاده از ترمینولوژی مناسب سن وی

فراهم کردن اطلاعات برای والدین در جهت کمک به آنها در درک و فهم وضعیت کودک

تاکید بر اهمیت مراقبت نرمال کودک و واکسیناسیون

تاکید بر اهمیت تعاملات اجتماعی و فعالیت های متناسب سن بچه

مراقبت های پرستاری پس از عمل تنگی آئورت

پایش مکرر وضعیت قلبی طبق سیاست موسسه

نبض آپیکال، ریت تنفسی، دمای مرکزی و پوست

فشار خون شریانی – هیپرتانسیون اغلب در شروع وجود دارد (اگر در جراحی از شریان تحت ترقوه استفاده شده باشد، دست چپ فشار خون ندارد)

زمان پرشدگی مویرگی

ریتم قلبی

کنترل هیپرتانسیون در صورت بروز. از آنجایی که درد یا اضطراب می تواند فشار خون را افزایش دهد، بایستی از درمان کافی درد یا اضطراب قبل از شروع داروهای ضد فشار خون اطمینان حاصل کرد.

عدم استفاده از کاف فشار خون یا رگ گیر در دست چپ در صورت استفاده از فلپ ساب کلوین چپ، زیرا گردش خون شریانی فقط از طریق عروق جانبی انجام می شود.

پیشبرد وضعیت تنفسی مطلوب

چرخاندن بچه، سرفه و تنفس عمیق

انجام فیزیوتراپی قفسه سینه

هوای مرطوب و استفاده از دستگاه بخور

پایش چست تیوب از نظر باز بودن و رنگ و قوام ترشحات تخلیه شونده از لوله

پایش بیمار از نظر علائم و نشانه های خونریزی

اندازه گیری ترشحات خروجی چست تیوب طبق سیاست موسسه

بررسی و شناخت تشکیل لخته در چست تیوب (افزایش خروج خون و کاهش خیلی ناگهانی آن)

بررسی صداهای روده و پایش نفخ شکم

بررسی وجود خونریزی از مواضع دیگر مثل بینی، دهان یا مجاری گوارشی

اندازه گیری و ثبت دقیق جذب و دفع

پایش و تصحیح وضعیت هیدارسیون

خشکی غشاهای مخاطی

برجسته یا فرورفتگی فونتانل ها

کاهش اشکریزش و خشکی دهان

تورگور ضعیف پوست

وزن مخصوص ادرار

وزن روزانه

پایش جذب و دفع

تجویز مایعات وریدی طبق دستور

پایش پاسخ کودک به داروها و فرآورده های خونی

بررسی تاثیر داروهای ضد فشار خون

کمک به جمع آوری و گرفتن نمونه ها

از سر گیری تغذیه دهانی به آرامی، پایش میزان تحمل کودک و وضعیت شکمی وی

تسکین درد و اضطراب پس از عمل به کمک دارو، حضور والدین، مداخلات مناسب سن بچه

فراهم کردن فعالیت های سرگرمی و رفاهی مناسب سن کودک

توضیح متناسب سن کودک قبل از هر رویه درمانی و رویه های دردناک

انجام مراقبت از زخم مطابق سیاست موسسه

بررسی و شناخت علائم و نشانه های عفونت

تشویق والدین به حضور و شرکت در مراقبت از کودک

حمایت از والدین و آموزش بیمار و والدین

برنامه ریزی ترخیص و مراقبت در منزل

قبل از ترخیص عمل انسداد موضعی آئورت در کودک موارد زیر را با والدین و مراقب بچه مرور کنید:

 

روش صحیح مراقبت از زخم جراحی (طبق سیاست موسسه)

پایش علائم و نشانه های عفونت

محدودیت های فعالیتی توصیه شده تیم درمانی

تکنیک های صحیح بلند کردن نوزادان و نوپایان، اجتناب از گرفتن زیر بغل بچه، حمایت از سر و گردن و شانه کودک با یک دست و مابقی بدن با دست دیگر

درمان درد

تجویز داروها و پایش پاسخ کودک به داروها

اهمیت پیگیری غربالگری هیپرتانسیون، کوارکتاسیون عود کننده و سایر عوارض

بهداشت دهان و دندان خوب و آنتی بیوتیک پروفیلاکتیک قبل و پس از رویه های تهاجمی برای پیشگیری از اندوکاردیت باکتریال

اهمیت مراقبت روتین و مصون سازی (واکسیناسیون) نرمال

اهمیت فعالیت های اجتماعی و تفریحی متناسب سن بچه

اهمیت حفظ توقعات رفتاری و تادیبی و حمایت از بچه تا بهبودی کامل

برآیندهای مددجوی مبتلا به تنگی آئورت

بچه عاری از عوارض پس از عمل خواهد بود.

درد بچه به اندازه کافی درمان و تسکین خواهد یافت.

بچه حس تسلط بر تجربه جراحی را نمایش می دهد که به صورت ابراز احساسات خود و از سرگیری سطح فعالیت نرمال مشخص می شود.

بچه در فعالیت های متناسب سن خود شرکت خواهد کرد.

والدین روش مراقبت در منزل و آموزش ها و پیگیری درمان را به زبان خواهند آورد.

منابع: پرستاری

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *