X

وسواسی ها را بشناسید

وسواس بیش تر اوقات در دوران کودکی شروع می شود اما امکان ایجاد آن در تمام سنین وجود دارد. افراد وسواسی ممکن است کاری را به طور مداوم و بی اراده انجام دهند.

فردی که به وسواس دچار می شود با وجود آگاهی از بیهوده بودن فکر و اندیشه خود نمی تواند اعمال خود را متوقف کند.

فرد وسواسی د در عملکرد خانواده خود نیز اختالال ایجاد می کند. فرد وسواسی مسائل مهم و اساسی زندگی اش را فراموش می کند و به آن ها توجهی ندارد. علاوه بر این فرد بیمار برای این که راز او برای بقیه فاش نشود از دیگران دوری می کند و دوست ندارد با دوستان و اقوام معاشرت داشته باشد.

 

وسواس چیست؟

هنگامی که فرد یک نوع احساس اجبار نسبت به تکرار افکار و اعمال خود داشته باشد در حالی که خود فرد می داند این رفتارها بیهوده و بی معنا هستند، فرد درگیر وسواس شده است.

هنگام انجام این رفتارها ممکن است اطرافیان او را مسخره می کنند، به او ترحم کرده و یا به صورت علنی با رفتارش مخالفت کنند.

وسواس فکری چیست؟

وسواس فکری به افکار، تکانه ها و تصاویر ذهنی گفته می شود که به صورت پایدار و تکرار شونده در فرد به وجود می آید و باعث می شود که فرد دچار ناراحتی و اضطراب شود.

وسواس عملی چیست؟

به رفتارهای تکراری مانند شستن دست، منظم کردن و تکرار کردن واژه ها یا دعاها وسواس عملی گفته می شود. فرد بیمار احساس می کند مجبور است که این رفتار و اعمال را انجام دهد وگرنه اتفاق بدی رخ می دهد و حتما باید آن ها را بر اساس قاعده و اصول خاصی اجرا کند.

این قواعد و رفتارها اغلب حالت افراطی دارند و فرد برای کاهش پریشانی و اضطراب خود معمولا این اعمال را انجام می دهد. به طور کلی وسواس فکری عملی وقت گیر می باشد و ممکن است فرد بیش از یک ساعت در روز درگیر امور وسواسی شود، در این صورت فرد در زمینه های کاری، تحصیلی، فعالیت های دیگر و یا روابط اجتماعی و… به مشکل برمیخورد.

 

آثار و نشانه های وسواس چیست؟

بر اساس نظر مشاوران و روانشناسان اولین علائم وسواس در کودک دو ساله دیده می شود و در این زمان کودک سعی می کند تا رفتار خود را یکسان نشان دهد و آداب را به درستی حفظ کند.

این علائم از آداب و رسوم خشک و غیر قابل انعطاف تشکیل می شود به طوری که در آن فرد بر روی تکرار اعمال، کلمات و اعداد بسیار حساس است و تکرار کردن این رفتارها برای او اهمیت بسیار زیادی دارد.

از علائم  اولیه این بیماری می توان به ترس، تکرار یک طرز فکر و اندیشه به طور مداوم، تردید نسبت به عقاید و تصورات و همچنین احساس اجبار اشاره کرد.

اشکال متفاوت وسواس

وسواس انواع مختلفی دارد و به صورت های مختلفی ممکن است خودش را نشان دهد. در ادامه انواع وسواس را مورد بررسی قرار داده ایم.

اجتناب از اشکال مختلف وسواس

در حالت وسواس فرد دوست دارد نسبت به بعضی اشیا اجتناب و پرهیز کند و به صورت مکرر کاری را انجام دهد مثلا دوری از آلودگی، که باعث می شود فرد به صورت مکرر و افراطی به شست و شو دست بپردازد.

فرد برای این که خودش را نجات دهد تن به تکرار این اعمال می دهد اما کارهای او باعث می شود تا به صورت ناخودآگاه مجبور به تکرار آن عمل شود.

تکرار و ومداومت از انواع مختلف وسواس

اگر فرد یک عمل را به طور مرتب تکرار کند در این هنگام فرد دچار وسواس شده است. در حقیقت تکرار یکی از نشانه های مهم وسواس می باشد.

به طوری که فرد یک عمل بی فایده و بیهوده را به گونه ای تکرار می کند که انگار نیروی از دورن فرد را وادار به تکرار آن عمل می کند.

این نوع وسواس را می توان در شست و شوی مدام و بی حاصل دست ها و همچنین در لباس پوشیدن فرد مشاهده کرد به طوری که فرد ممکن است چند بار لباس را بپوشد و آن را از تن بیرون بیاورد و این عمل را به طور مداوم انجام می دهد تا آرام شود.

فرد با انجام کارهای تکراری احساس آرامش می کنند و از دید آن ها این کارها یک نوع واکنش دفاعی می باشند. از طرفی دیگر فرد احساس می کند که مجبور است این کار را انجام دهد و نمی تواند آن را ترک کند.

تردید

یکی دیگر از صورت های وسواس این است که فرد در امور دچار تردید می شود و نمی تواند به خوبی تصمیم بگیرد و در تصمیم گرفتن دو دل می باشد.

فرد وسواسی نمی تواند به درستی تصمیم بگیرد، به طوری که ممکن است نتواند استقلال شخصیتی پیدا کند.

شک در عبادت از انواع وسواس

نمونه ی دیگر از وسواس شک در عبادت می باشد به طوری که فرد ممکن است در عبادت خود شک کند مثلا هنگامی که نماز می خواند در وسط نماز دچار شک می شود و  دوباره آن را  تکرار کند.

ترس

بر اساس نظر روانشناسان یکی از مهم ترین علائم وسواس، ترس می باشد. این ترس به وجود آمده معمولا بدون ریشه و بی پایه و اساس می باشد.

بسیاری از ترس هایی که در فرد به وجود می آید به خاطر ترس از ناپاکی می باشد و  فرد ممکن است بر نظافت و تمیزی بیشتری از اندازه اصرار داشته باشد و از آلودگی و کثافت بترسد.

البته در بعضی موارد ترس های مبهمی برای او به وجود می آید و او ممکن است از کشتن کودک خود، هل دادن و سقوط همسر و نزدیکانش ترس داشته باشد.

دقت و نظم افراطی

یکی از نشانه های وسواس نظم و دقت بیش از اندازه می باشد، به طوری که فرد سعی دارد هر چیزی را دقیق بر اساس ترتیب خاصی بگذارد تا هیچ چیز غلط و نامرتب و به صورت پیش بینی نشده برای او به وجود نیاید.

آن ها همه چیز را باید بر اساس نظم و ترتیب قرار دهند و در ایجاد نظم و ترتیب احساس خستگی نمی کنند

.

اجبار و الزام

فردی که بیماری وسواسی مبتلا هست احساس اجبار می کند و ناگزیر و مجبور است تا همه اعمال و آداب خود را به صورت اجباری انجام دهد به طوری که این عمل در او توسعه می یابد و  بر روی همه رفتار و اعمال او تاثیر بگذارد و زندگی فردی و اجتماعی او را به خطر می اندازد.

از دیگر علائم وسواس می توان به سرگرمی های بی فایده اشاره کرد که فرد خودش را با آن ها سرگرم می کند و انگار احساس اجبار می کند تا آن سرگرمی ها را انجام دهد.

مثلا شمارش موزاییک های حیاط، بررسی اجراها و نظم و ترتیب آن ها، دستکاری مو ها و دکمه های لباس، حفظ وسایل و نگهداری شدید از آن و …نمونه هایی از وسواسی می باشند.

منبع : وسواسی ها را بشناسید