ارزیابی روان شناسی عبارت از یک فرآیند آزمون می باشد که ترکیبی از تکنیک ها را برای کمک به دست یابی به برخی از فرضیات مربوط به یک یک شخص و رفتار، شخصیت و توانایی های آنها مورد بررسی قرار می دهد.
همچنین ارزیابی روان شناسی تقریبا در تمامی موارد، از طریق یک روان شناس مجاز یا یک کار آموز روان شناسی (همانند انترن) اجرا می شود.
روان شناسان تنها متخصصانی هستند که به صورت ماهرانه و استادانه آموزش داده می شوند تا آزمون های روان شناسی را اجرا و نتایج آن را تفسیر کنند.
ارزیابی روان شناسی هیچ وقت نباید در خلا صورت بگیرد. بخشی از ارزیابی کلی یک فرد شامل یک بررسی پزشکی کاملی می باشد که در اغلب موارد قبل از آزمون روان شناسی صورت می گیرد و مفید می باشد (چرا که می تواند منجر به مطرح کردن آزمون روان شناسی شود)
4 مولفه موجود در ارزیابی روان شناسی
آزمون های دارای منبع هنجاری
آزمون روان شناسی استاندارد، یک وظیفه یا مجموعه ای از وظایف است که بر اساس مجموعه شرایط استانداردی مشخص شده است.
این آزمون برای شناسایی برخی از جنبه های مربوط به دانش، مهارت یا شخصیت افراد طراحی شده است.
آزمون روان شناسی یک ابزار اندازه گیری را برای تفاوت های فردی ماندگار در برخی از جنبه های روانشناسی ایجاد می کند و بر اساس مفهوم آزمون شده، برای مرتب کردن افراد مورد استفاده قرار می گیرد.
آزمون ها می توانند به عنوان یک مقیاس در نظر گرفته شوند، ولی کارایی و قابلیت اطمینان کمتری نسبت به معیار های واقعی دارد.
یک آزمون، یک یا چند امتیاز کمی نتیجه گیری شده هدف مند را به دست می دهد، بنابراین تا جایی که ممکن است هر شخصی باید بر اساس این روش مورد ارزیابی قرار بگیرد.
هدف از اینکار به دست آوردن یک مقایسه مناسب و منصفانه ما بین افراد آزمون دهنده می باشد. آزمون های دارای منبع هنجاری، نسبت به آزمون های دارای منبع هنجاری و غیر نرمال، مزیت های خاصی دارند.
این آزمون ها اطلاعات با ارزشی را در مورد سطح عملکرد فرد در حوزه های تحت پوشش آزمون ارائه می دهند.
در اغلب موارد اجرای این آزمون زمان نسبتا محدودی را نیاز دارد و باعث می شود یک نمونه برداری رفتاری در طی چند ساعت انجام شود.
هر یک از ارزیابی ها می تواند اطلاعات با ارزشی را ایجاد کند که حتی برای ناظر دارای عالی ترین مهارت که از آزمون استفاده نمی کند، غیر قابل دسترس می باشد.
آخرین نکته عبارت از این است که آزمون های دارای منبع هنجاری و نرمال، همچنین یک شاخصی را برای ارزیابی تغییرات در جنبه های مختلف دنیای اجتماعی و فیزیکی کودک فراهم می کنند.
مصاحبه ها
اطلاعات با ارزشی از طریق مصاحبه ها به دست می آید. در زمانی که مصاحبه در رابطه کودکان باشد، نه تنها از کودکان، بلکه همچین از والدین، معلمان و سایر افراد آشنای با کودک هم مصاحبه گرفته می شود.
مصاحبه ها نسبت به آزمون رسمی، راحت تر و دارای ساختار کمتری هستند و برای افراد مصاحبه شونده، یک فرصتی را فراهم می کند تا اطلاعات را به دنیای خودشان وارد کنند.
در اغلب موارد، مصاحبه بالینی رسمی توسط یک فرد و قبل از شروع شدن ارزیابی یا آزمون روان شناسی صورت می گیرد.
این مصاحبه می تواند 30 تا 60 دقیقه به طول بکشد و شامل سوالاتی در رابطه با سابقه دوران کودکی و شخصی افراد، تجارب زندگی اخیر، کار و سابقه مدرسه و پس زمینه خانوادگی می باشد.
مشاهدات
مشاهدات مربوط به شخص که به صورت طبیعی بیان می شود – به خصوص در صورتی که کودک باشد – می تواند اطلاعات ارزیابی با ارزش بیشتری را فراهم کند.
در رابطه با یک کودک، این فرد چه نوع رفتاری در مجموعه های مدرسه ای، محیط خانه و با همسایگان خود دارد؟ آیا برخورد معلمان با این فرد، نسبت به سایر کودکان متفاوت است؟ دوستان آنها به چه نحوی می توانند به آنها واکنش نشان دهند؟
پاسخ های مربوط به این سوالات و سولات مشابه، می توانند یک تصویر بهتری را از کودک و مجموعه عملکرد های وی فراهم کننند.
همچنین این پاسخ ها می توانند به متخصص اجرا کننده آزمون کمک کنند تا به صورت بهتری توصیه های درمانی را تنظیم کند.
ارزیابی شخص
آزمون های دارای منبع هنجاری و استاندارد شده ممکن است چندین بار نیاز داشته باشند تا از طریق رویه های ارزیابی شخصی تر (غیر رسمی تر) ، همانند آزمون های تصویری یا حتی آزمون شخصی یا آزمون صورت گرفته توسط معلمان، تکمیل شوند.
برای مثال، در رابطه با یک کودک، به دست آوردن نمونه های زبانی از کودک، آزمون کردن توانایی کودک برای سود بردن از راهنماهای منظم و ارزیابی مهارت های مطالعه ای کودک در شرایط مختلف می تواند با ارزش باشد.
حوزه مربوط به ارزیابی شخص گسترده می باشد، ولی اطلاعات به دست آمده از این ارزیابی باید با احتیاط بیشتری مورد استفاده قرار بگیرد، چرا که اعتبار علمی این ارزیابی پایین می باشد.
* * *
روان شناسان به دنبال دست یابی به اطلاعات مربوط به ارزیابی روان شناسی و از طریق یک تصویر جامع و کامل از شخص تحت آزمون انجام می شود.
توصیه های بیان شده بر مبنای نتایج ارزیابی و بحث های صورت گرفته توسط همتایان، خانواده و سایر اشخاصی می باشد که منجر به مشخص کردن رفتار فرد در مجموعه های مختلف می شود.
برای مثال، در رابطه با کودکان، اطلاعات باید از طریق والدین و معلمان به دست بیاید تا ارزیابی روان شناسی صورت گرفته به عنوان یک ارزیابی کامل و مرتبط با کودک در نظر گرفته شود.
اکثر اختلافات موجود ما بین یافته های به دست آمده، باید قبل از تصمیم گیری تشخیصی و ارائه توصیه های درمانی مشخص شوند.
ارزیابی روان شناسی هیچ وقت بر روی یک امتیاز یا عدد به دست آمده در آزمون متمرکز نمی شود. هر شخصی یک طیفی از شایستگی ها را دارد که می توانند از طریق تعدادی از روش ها مورد ارزیابی قرار بگیرند.
یک روان شناس در این آزمون وجود دارد تا شایستگی ها و همچنین محدودیت های فرد را مورد ارزیابی قرار دهد، و آنها را به صورت هدف مند و مفید گزارش کند.
گزارش ارزیابی روان شناسی، نه تنها ضعف های مشخص شده در آزمون را شناسایی می کند، بلکه همچنین توانایی های فرد را هم مشخص می کند.
نویسنده: Jane Framingham, PhD
ترجمه : همسرانه